Ilang ling­go ba­go su­ma­pit ang Pan­da­ig­di­gang Araw ng Pag­ga­wa, ipi­nag­ya­bang ng re­hi­meng US-Du­ter­te ang es­ta­dis­ti­ka ni­to sa ka­hi­ra­pan pa­ra sa unang semestre ng 2018 na nag­pa­pa­ki­tang 21% la­mang uma­no ng po­pu­la­syon sa ban­sa (o 23.1 mil­yong Pi­li­pi­no) ang ma­hi­hi­rap.

Pa­la­tan­da­an uma­no ito ng umu­un­lad na ka­bu­ha­yan ng ma­ma­ma­yan at ka­la­ga­yan ng emple­yo sa ban­sa. Ang to­too, ang kon­ser­ba­ti­bong ta­yang ito ay re­sul­ta ng pag­ma­ma­ni­pu­la sa es­ta­dis­ti­ka upang mag­mis­tu­lang mas ma­li­it ang bi­lang ng ma­hi­hi­rap. Isinasangkalan ito nga­yon pa­ra ipag­ka­it sa mga mang­ga­ga­wa ang ma­ta­gal na ni­lang pa­na­wa­gan pa­ra sa sa­pat at di­sen­teng tra­ba­ho at na­ka­bu­bu­hay na sa­hod.

Mu­la’t sa­pul ay nag­ta­tak­da at gu­ma­ga­mit ang reak­syu­nar­yong es­ta­do ng na­pa­ka­ba­bang pa­man­ta­yan sa pag­ta­­ya ng ka­hi­ra­pan. Resulta nito, puu-puong milyong mamamayan ang maling itinuturing na hindi na naghihirap.

Sa pi­na­ka­hu­li ni­tong ulat, ang ki­ni­la­la la­mang na ma­hi­rap ay yaong mga in­di­bid­wal na nag­su­su­mi­kap na ma­bu­hay sa P69.87 ka­da araw, o sa P349.37 (o P10,481 ka­da bu­wan) pa­ra sa isang pa­mil­yang may li­mang myembro. Ka­pos ang ha­la­gang ito nang 65% sa ti­na­ta­yang P1,004 ka­da araw na ha­la­gang kai­la­ngan ng pa­mil­ya pa­ra di­sen­teng mabuhay.

Sa na­pa­ka­ba­bang pa­man­ta­yang ito, P244.57 la­mang ang na­ka­la­an pa­ra sa pa­nga­ngai­la­ngan sa pag­ka­in ng isang pa­mil­ya ka­da araw o P48.91 pa­ra sa isang in­di­bid­wal. Sa aktwal, ang ma­bi­bi­li la­mang sa halagang ito ay wa­lang sus­tan­syang mga pag­ka­in tu­lad ng tu­yo at instant nood­les. Sa isang pag-aa­ral ng Cen­ter for Wo­men’s Re­so­urces ba­tay sa pa­nga­ngai­la­ngang sus­tan­sya na iti­nak­da mis­mo ng gub­yer­no, umaa­bot sa P596.50 ang ki­na­kai­la­ngang badyet ng isang pa­mil­ya pa­ra sa sa­pat at ma­sus­tan­syang pag­ka­in.

Ang na­pa­ka­ba­bang pa­man­ta­yan ay pa­la­tan­da­an na wa­lang kompre­hen­si­bong pla­no ang re­hi­men na wa­ka­san ang su­mi­sid­hing ka­hi­ra­pan sa ban­sa. Ginagamit ni Du­ter­te ang di­nok­tor na mga es­ta­dis­ti­kang ito pa­ra ikub­li ang su­mi­sid­hing kri­sis sa eko­nom­ya.

Sa ka­sa­lu­ku­yan, umaa­bot sa 4.5 mil­yon ang wa­lang tra­ba­ho ha­bang 6.8 mil­yon na­man ang ti­na­gu­ri­ang “un­de­remplo­yed” o ku­lang ang tra­ba­ho. Sa­man­ta­la, umaa­bot na­man sa 27.8 mil­yon ang may bul­ne­rab­leng tra­ba­ho o yaong mga kontraktwal at na­sa im­por­mal na sek­tor ng pag­ga­wa. Hindi naman bababa sa pito sa bawat sampung Pilipino ang nagsusumikap na mabuhay sa P125 kada araw.

Sa ha­rap ng hi­git pang pag­da­us­dos ng ka­bu­ha­yan ng ma­ma­ma­yan bun­sod ng pag­ta­ta­gu­yod sa mga neo­li­be­ral at kontra-ma­ma­ma­yang mga pa­ta­ka­ran ga­ya ng batas na TRAIN, kontraktwa­li­sa­syon at pag­pa­pa­ko sa sa­hod sa na­pa­ka­ba­bang an­tas, na­na­na­gi­nip nang gi­sing si Du­ter­te na ma­li­lin­lang at ma­pa­ni­ni­wa­la pa ni­ya ang taum­ba­yan sa “pag-un­lad” na pi­lit na ibi­na­ban­de­ra ng kan­yang mga upi­syal sa eko­nom­ya.

Protestang Mayo Uno

Pi­na­ngu­na­han ng Ki­lu­sang Ma­yo Uno (KMU) ang ma­la­wa­kang pro­tes­ta ng mga mang­ga­ga­wa bi­lang pag­gunita sa Pan­da­ig­di­gang Araw ng Pag­ga­wa noong Ma­yo 1. Ini­lun­sad ang mga pag­ti­ti­pon sa iba’t ibang ba­ha­gi ng ban­sa. Ipi­na­na­wa­gan ni­la ang umen­to sa sa­hod, pag­wa­kas sa kontraktwa­li­sa­syon at hina­mon ang mga kan­di­da­to nga­yong elek­syong midterm.

Mahigit sam­pung li­bong mang­ga­ga­wa ang nag­martsa sa May­ni­la pa­ra ma­na­wa­gan na ita­as ang pam­ban­sang mi­ni­mum na sa­hod tu­ngong P750. Si­ni­ngil ng mga mang­ga­ga­wa ang re­hi­meng Du­ter­te sa pag­pa­pa­tu­loy ng kontraktwa­li­sa­syon at la­long pag­sa­hol ng ka­ni­lang kun­di­syo­n.

Bi­nig­yang-di­in sa pro­tes­ta ang pag­pa­pa­ba­su­ra sa pa­hi­rap na ba­tas TRAIN at pagbatikos sa pag­si­rit ng pre­syo ng mga bi­li­hin. Bi­lang pag­ta­ta­pos, si­nu­nog ng mga nagpro­tes­ta ang effigy ni Du­ter­te sa Men­dio­la, May­ni­la.

Tu­mu­lak ang gru­po sa Li­wa­sang Bo­nifacio pa­ra ma­ki­pag­kai­sa sa La­bor Win, isang koa­li­syon ng mga un­yon, pe­de­ra­syon at or­ga­ni­sa­syon ng mga mang­ga­ga­wa nga­yong elek­syo­n.

Sa Ti­mog Ka­ta­ga­lu­gan, pi­na­ngu­na­han ng Pag­ka­kai­sa ng mga Mang­ga­ga­wa sa Ti­mog Ka­ta­ga­lu­gan ang pro­tes­ta ng ilan­li­bong mang­ga­ga­wa. Pinakamarami ang nag­­ti­pon sa Ca­lam­ba, La­gu­na na sentro ng mga engkla­bo sa re­hi­yon. Nag­martsa rin ang mga mang­ga­ga­wa sa Quezon, Rizal, Cavi­te at Ba­ta­ngas.

Sa Bicol, libu-libong mga mang­ga­ga­wa at ka­ni­lang mga ta­ga­su­por­ta ang na­kii­sa sa mga pro­tes­ta na pi­na­ngu­na­han ng KMU-Bicol at Ba­yan-Bicol. Ini­lun­sad ang mga ito sa mga lun­sod ng Na­ga, Mas­ba­te at Sor­so­gon at sa Albay, Ca­ma­ri­nes Nor­te at Ca­tan­dua­nes. Ipi­na­na­wa­gan ni­lang buwagin ang Re­gio­nal Tri­par­ti­te Wa­ge and Pro­ductivity Board na ginagamit para baratin ang mga mang­ga­ga­wa sa mga re­hi­yon.

Na­sa 2,000 mang­ga­ga­wa sa ila­lim ng KMU at Nag­kai­sa ang nag­martsa sa Davao City. Sa Ko­ro­na­dal City, may 500 mang­ga­ga­wa na­man ang nag­ti­pon. Ba­go ni­to, nagpro­tes­ta si­la sa ha­rap ng upi­si­na ng De­partment of La­bor and Employ­ment XII sa Ge­ne­ral San­tos City noong Abril 29.

Nagpro­tes­ta rin ang mga mang­ga­ga­wa sa mga lun­sod ng Iloi­lo, Baco­lod at Ce­bu.