Panawagan sa Mayo Uno 2021: Makatarungan nga ayuda kag dugang nga sweldo, ihatag na!
Gin-umpisahan sang Abril 16 sang Kilusang Mayo Uno, katimbang ang mga unyon kag iban pang organisasyon sang mamumugon, ang serye sang mga protesta para palanugon ang panawagan para sa ₱10,000 ayuda para sa tanan nga nawad-an sang trabaho kag ₱100 kada adlaw nga subsidyo para sa mga mamumugon kag mamumugon sa uma. Sa adlaw nga ina, naghiwat ang mga mamumugon sang “kalampagan” sa Mendiola sa Maynila para ipanawagan man ang pagpataas sang minimum nga sweldo pakadto sa ₱750 kada adlaw. Sang Abril 19, nagmartsa ang masobra 100 myembro sang 10K Ayuda Network sa Quezon City sa pagpresentar sang petisyon para sa ₱10,000 ayuda sa 18 milyon pamilya sa sulod sang duha ka bulan. Sa Davao City, may ara man sang protesta ang mga sikad drayber sang Abril 9.
Sang Abril 15, nagpetisyon ang Unyon ng mga Manggagawa sa Agrikultura sa Department of Labor and Employment (DOLE) nga pasakaan sang ₱100 ang sweldo sang 10.3 milyon mamumugon sa uma. Ginpasaka ang petisyon sa pihak sang pagbasura sang ahensya sa pareho nga petisyon sang Defend Jobs Philippines sa pagbalibad nga indi sini sakop ang paghatag sang “across-the-board” nga dugang.
Katumbas lang sa duha ka adlaw nga sweldo sa NCR ang ₱1,000 ayuda halin sa kabilugan nga ₱23 bilyon nga gintigana sang rehimeng Duterte nga ayuda sang ginpapanaog sini ang 2-semana nga ginpahugot nga lockdown sa National Capital Region kag apat pa ka prubinsya. Tuman kagamay sini kumparar sa ₱420 bilyon nga pakete nga ayuda nga ginaproponer subong sa Kongreso bilang Bayanihan 3 kag sa ₱1.5 trilyon nga pakete nga suhestyon sang Ibon Foundation para mangin malahalon ang ayuda sa nagapadamo nga pamilya nga ginapaantus sa tuman ka dugay na nga lockdown.
Sa isa ka pagtuon sa mga imol nga komunidad sa National Capital Region nga ginpaggwa sang Economic Policy Research Institute sang Disyembre 2020, halos tanan nga mga imol nga pamilya (19 sa 20) ang nagsiling nga nawad-an sang trabaho ukon kita sa 2020. Sobra katunga (65%) lang sa ila ang nagsiling nga nakabaton sang pinansyal nga ayuda. Mayorya (92%) sang mga pamilya nga ini ang nagreport nga may ara isa ukon sobra pa nga myembro nga bulnerable nga malatnan sang Covid-19 (mga tigulang, nagabusong, gagmay nga bata, may balatian ukon sablag).
Base sa senaryo nga bumagsak sang 30% ang kita sang mga imol nga pamilya kag indi tanan nakabaton sang ayuda, gintaya sang ahensya nga nagdoble ang ginatawag nga national poverty headcount ratio (ukon porsyento sang populasyon nga nagakabuhi sa $1.90 ukon ₱90 kada adlaw) halin 16.8 % sang 2018 pakadto 32.8% sa 2020.
Lakip sa mga nagtibusok ang tindog sa pangabuhian ang minilyon nga nawad-an sang trabaho kag kita. Ara sa 12 milyon nga mamumugon ang wala ukon kulang ang trabaho sang Pebrero. Wala pa diri ang masobra isa ka milyon nga ginhulog sa sarbey sang pwersa sa kusog pangabudlay sa pareho nga panahon.
Mayorya sa nakakita sang trabaho halin sang buksan liwat ang ekonomya ara sa trabaho nga manubo ang sweldo, kontraktwal ukon impormal. Suno pa gihapon sa Ibon Foundation, sa 1.9 milyon nga ginpabalik ukon bag-o nga trabaho sang Pebrero, 48% ukon 923,000 partaym (wala sang 40 oras kada semana) kag 23% nakategorya nga “may trabaho, pero wala sa lugar nga trabaho” (mahimo nga absent ukon naka-leave dulot sang balatian ukon kwarantina, ukon napilitan nga “magbakasyon” sang wala sang bayad dulot sang temporaryo nga pagsira/pagbuhin sang mamumugon sang ginaobrahan nga empresa ukon negosyo).